Aktualności

11 lipca 1943 roku to data, która otwiera jedną z najczarniejszych kart w historii Polski...

Dziś mija dokładnie 80 lat od dnia, w którym oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) dokonały skoordynowanego ataku na polskich mieszkańców 150 miejscowości na Wołyniu. W straszliwy sposób mordowani byli starzy i młodzi, kobiety i dzieci, całe rodziny, sąsiedzi i niegdysiejsi przyjaciele…

Była to kulminacja rozpoczętej już na początku 1943 r. nieopisanie okrutnej fali mordowania oraz wypędzania Polaków z ich rodzinnych domów. W jej wyniku na Wołyniu i w Galicji Wschodniej zginęło ok. 100 tys. Polaków.

Na zdjęciu znajduje się rodzina Jasionczaków z Woli Ostrowieckiej.

Od lewej (siedzą): Helena – zamężna córka, Paweł (ojciec), Józefa (matka) – na jej kolanach siedzi wnuczek Jasio, stoją: Franciszka (córka), Anastazja (córka), Stanisław (syn), Marianna.

Wszyscy zginęli…

***Mieszkańcy Ostrówek i Woli Ostrowieckiej byli od zawsze Polakami i katolikami. Według tradycji, na Wołyń zostali sprowadzeni z Mazowsza przez króla Władysława Jagiełłę. Rozmawiali po polsku gwarą mazurską i byli nazywani Mazurami.

W ciągu kilkuset lat swej bytności na Wołyniu (właściwie na Ziemi Chełmskiej), Polacy z Ostrówek i Woli Ostrowieckiej zachowali czystość narodową, językową, wyznaniową i obyczajową. Pomimo nacisków, szczególnie w dobie zaborów, nie ulegli rusyfikacji i nie zdradzili wiary przodków. Zawsze byli wiernymi wyznawcami Kościoła rzymskokatolickiego. Dn. 30 sierpnia 1943 r. obydwie wsie oraz ponad 30 innych miejscowości w pow. lubomelskim zostało spalonych, a ludność polska wymordowana przez oddziały OUN-UPA. Historycy obliczają, iż zginęło wtedy ok. 2,5 tys. Polaków.

Niepokojące sygnały

Ale zanim do tego ludobójstwa doszło, to należy wspomnieć, że już od wiosny 1943 r. przez wsie przechodziły patrole UPA i penetrowały teren w poszukiwaniu broni u Polaków oraz dopytywały się o organizacje AK, rabując przy tej okazji gospodarzy. Były też przypadki pobić i ostrzeliwania domów. Z tego powodu ksiądz proboszcz Stanisław Dobrzański często nie nocował na plebanii. Fakty te niepokoiły, ale postanowiono nie rozdrażniać upowców. Zorganizowano jedynie nocne patrole i warty, zawodne z powodu braku broni i niezdyscyplinowania.

Dnia 5 lipca 1943 r. banderowcy pod dowództwem Petra Gusara „Maśluka” zorganizowali zasadzkę na Niemców na moście między Ostówkami i Borową, w wyniku której zginął oficer i kilku żołnierzy niemieckich. W odwecie Niemcy postanowili spacyfikować Ostrówki. Ostatecznie pacyfikację odwołano, ale na skutek strzelaniny spłonęło gospodarstwo Wiktorii Ulewicz. W płomieniach zginęła jej córka Agnieszka, a z odniesionych ran zmarła sąsiadka Helena Kuwałek.

W dniach 28 i 29 sierpnia 1943 r. w okolicznych wsiach: Równo, Połapy, Sokół odbyła się mobilizacja Ukraińców przez przybyłe z terenów Galicji doborowe oddziały UPA. Do Ostrówek i Woli Ostrowieckiej docierały niepokojące wieści, iż na Mazurów szykuje się napad(...)

***Fragment tekstu autorstwa Leona Popka, zatytułowany "Zagłada Ostrówek i Woli Ostrowieckiej". Całość przeczytacie na: przystanekhistoria.pl